سرطان دهانه رحم از سرطان‌های بسیار شایع در میان بانوان است که پس از سرطان سینه، دومین رتبه را به خود اختصاص داده است. نام دیگر سرطان دهانه رحم، سرطان سرویکس است و در اصطلاح پزشکی این بیماری را چنین می‌خوانند.
سرطان دهانه رحم
شاید ندانید، اما در سراسر جهان بسیاری از بانوان جان خود را به دلیل ابتلا به این سرطان از دست می‌دهند. سرطان دهانه رحم می‌تواند به خون، روده، استخوان لگن و مثانه گسترش پیدا کرده و به سرعت بدن فرد مبتلا را فرا بگیرد. از آن جایی که علائم این سرطان، بسیار دیر خود را نشان می دهند، اغلب مرگ و میرهای ناشی از این بیماری سخت، به دلیل شناخت دیرهنگام و آگاهی بسیار دیر از پیشرفت بیماری است.
به واقع علائم این بیماری زمانی ظهور پیدا می‌کنند که بیماری بسیار پیشرفت کرده و فرصت زیادی برای درمان وجود نداشته باشد. این بزرگترین ایراد در این سرطان محسوب شده و باعث می شود که بسیاری از مبتلایان، شانس درمانی خود را از دست بدهند. اما جالب است بدانید که در صورت کشف به موقع بیماری، شانس درمان زیادی وجود دارد و بسیاری از افراد مبتلا می‌توانند از شر این توده‌های سرطانی خلاص شده و به زندگی طبیعی خود ادامه دهند.
عوامل ابتلا به سرطان دهانه رحم
اما از خود می پرسیم که عوامل ابتلا به سرطان دهانه رحم کدامند؟ لازم به ذکر است که ویروس اچ پی وی یا همان پاپیلون انسانی که از عوامل ایجاد زگیل تناسلی است، می تواند به تشکیل توده‌های سرطانی در دهانه رحم، منجر شود. همان طور که پیشتر نیز گفته‌ایم، انواعی از این ویروس قادر به ایجاد سرطان دهانه رحم هستند و به همین دلیل در خصوص این ویروس هشدارهای زیادی به جامعه جهانی داده شده است.
توجه داشته باشید که بیشتر ما در طول زندگی خود بارها و بارها میزبان ویروس اچ پی وی هستیم و تنها برخی از گونه‌های این ویروس قادر به تشکیل توده های سرطانی هستند. سایر مدل های این ویروس، خود به خود و پس از مدتی از بین می‌روند. تنها آن هایی که بدون از بین رفتن باقی مانده و تکثیر می شوند، به توده‌های سرطانی تبدیل خواهند شد.
به همین دلیل توصیه می‌شود که از داشتن روابط جنسی آزادانه و بی‌پروا پرهیز کرده و شریک جنسی خود را با اطمینان انتخاب نمایید. همین طور استفاده از کاندوم به منظور کاهش ریسک انتقال این ویروس کارآمد است، اما به هیچ وجه قطعی نیست، زیرا این ویروس بر اثر تماس پوست به پوست نیز انتقال خواهد یافت.
علائم سرطان دهانه رحم کدامند؟
مهم‌ترین و جدی‌ترین علائم سرطان دهانه رحم که باید حتما مورد بررسی و پیگیری قرار بگیرند، عبارتند از:
- خونریزی بدون علت از واژن فرد
- ترشحات غیرعادی و ادامه دار از واژن، به ویژه با رنگ زرد متمایل به قهوه‌ای
- ترشحات آغشته به خون
- درد حین رابطه جنسی
- خونریزی حین رابطه جنسی
- درد حین خروج ادرار
- خونریزی زیاد و غیرطبیعی در دوران قاعدگی
- وجود خون در ادرار
- خستگی و ضعف مفرط
- ورم کردن پاها
- کاهش وزن شدید و کوتاه مدت
چطور سرطان دهانه رحم را زودتر تشخیص دهیم؟
اما اگر قرار باشد به انتظار رویت این علائم باشیم، احتمالا در زمره آن دسته‌ای قرار خواهیم گرفت که بسیار دیر اقدام کرده و شانس درمان خود را از دست داده‌اند. به همین دلیل لازم است که از روش های تشخیصی آزمایشگاهی زودهنگام استفاده کرده و پیش از آن که بیماری بر بدن مسلط شود، آن را در ریشه بخشکانیم.
بهترین روش تشخیصی این سرطان، تست پاپ اسمیر است. در این تست از سلول های اطراف دهانه رحم و ترشحات آن، نمونه برداری شده و مورد بررسی آزمایشگاهی قرار می گیرد.
اگر نتیجه تست پاپ اسمیر مشکوک باشد، پزشک در مرحله بعدی تست اچ پی وی را تجویز خواهد کرد که یک پله دیگر به تشخیص زودهنگام بیماری کمک می‌کند.
البته امکان بررسی دهانه رحم به وسیله تست کولپوسکوپی نیز وجود دارد. در این روش دستگاهی که از آن با نام کولپوسکوپ یاد می‌شود، به داخل واژن فرستاده شده و به وسیله آن سلول های دهانه رحم، مورد مطالعه و بررسی قرار می گیرند. معمولا از این روش پس از تست پاپ اسمیر و تست اچ پی وی با جواب های مشکوک و غیرعادی، استفاده می شود و نتیجه قطعی‌تری حاصل خواهد شد.
چطور از ابتلا به سرطان دهانه رحم پیشگیری کنیم؟
اما از آن جایی که همیشه می گویند پیشگیری بهتر از درمان است، جای دارد که به روش های پیشگیرانه از سرطان سرویکس اشاره کنیم. البته حتی انجام تمام این موارد، ضمانتی برای عدم ابتلا به این سرطان نیست و همچنان باید ملاحظات پزشکی و تست های تشخیصی را به صورت دوره‌ای، انجام دهید.
با این همه، با رعایت نکات زیر می‌توانید ریسک ابتلا به این سرطان را کاهش دهید:
- رعایت ایمنی در روابط جنسی
- استفاده از واکسن اچ پی وی در سنین زیر 20 سال
- مصرف سبزیجات و میوه های تازه
- داشتن تناسب اندام و پرهیز از چاقی
- عدم مصرف دخانیات
- عدم مصرف مشروبات الکلی و … .
سخن آخر
با رعایت نکات فوق، می توانید ریسک ابتلا به این بیماری را در خود کاهش داده و در دایره امن‌تری قرار بگیرید. با انجام تست‌های تشخیصی، قدم بزرگی در کاهش جمعیت مبتلایان به سرطان دهانه رحم برداشته و می‌توانیم آمار مرگ و میر بر اثر این بیماری را در سطح جهانی کاهش دهیم. اطلاع رسانی در این زمینه به تمامی بانوان و دوشیزگان، باعث نجات بخشیدن عده‌ای خواهد شد که شاید حتی چیزی از نام سرطان سرویکس ندانند.
